Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 137+138: Chương trình ngữ văn địa phương

1- Một số giai thoại của Khánh Hòa

Chuyện vua Gia Long - Nguyễn Ánh trên đường bôn tẩu vào đến Xuân Đừng (nay ở bên cạnh vịnh Vân Phong, xã Vạn Thạnh, H. Vạn Ninh, Khánh Hòa) xảy ra vào thế kỷ 18.

Lúc ấy, người Đàng Hạ đã chứng kiến câu chuyện và truyền lại đến nhiều đời sau. Chuyện kể rằng, người Xuân Đừng từng chứng kiến tàn quân của Nguyễn Ánh gồm nhiều chiến thuyền trôi dạt đến Hồ Na, cách Xuân Đừng chừng 6 km thì hết lương thực.

Nhiều ngày lênh đênh như thế, quân sĩ lâm vào tình trạng đói khát. Đứng trên chiến thuyền, Nguyễn Ánh ngửa mặt lên trời van vái:

"Giang sơn thổ võ/ Sơn đầu hải khẩu/ Tiền hiền khai khẩn/ Hậu hiền khai cơ/ Trên bờ dưới nước/ Nhờ các chư vị tạo khiến/ Cho lương thực quân lính ăn vài ngày đến đất liền".

Vừa vái xong, hai bên mạn thuyền từng đàn cá nổi lên. Những con cá nhỏ nhưng cũng nhờ đó thay cơm mà kéo dài sự sống. Có lẽ cũng từ chuyện ấy mà có tên con cá cơm đến bây giờ.