Bài giảng Ngữ văn 7 - Bài 19: Tục ngữ về con người và xã hội - Nguyễn Bình

 NGỮ VĂN 7
Giáo viên:: NGUYỄN BÌNH TỤC NGỮ VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I. Tìm hiểu chung
 * Khái niệm tục ngữ: (Sgk/3)
II. Đọc – hiểu văn bản
 1. Đọc
 2. Chú thích: (Sgk/12)
 3. Tìm hiểu văn bản
 Câu 1: Một mặt người bằng mười mặt của.
 - Nghĩa của câu tục ngữ: Người quý hơn của, quý gấp bội lần.
 - Giá trị của kinh nghiệm mà câu tục ngữ thể hiện: khẳng định tư 
 tưởng coi trọng con người, giá trị con người của nhân dân ta.
 - Câu tục ngữ có thể sử dụng trong nhiều trường hợp: 
 + Phê phán những kẻ coi của hơn người.
 + Ca ngợi đạo lí, triết lí sống: đặt con người lên trên mọi thứ của cải.
 + An ủi, động viên những trường hợp; “Của đi thay người”. TỤC NGỮ VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản
 3. Tìm hiểu văn bản
 Câu 3: Đói cho sạch, rách cho thơm.
 - Nghĩa của câu tục ngữ: có hai nghĩa:
 + Nghĩa đen: Dù đói vẫn phải ăn uống sạch sẽ, dù rách vẫn phải ăn 
 mặc sạch sẽ, thơm tho.
 + Nghĩa bóng: Dù nghèo khổ, thiếu thốn vẫn phải sống trong sạch, 
 không vì nghèo khổ mà làm điều xấu xa, tội lỗi. 
 - Câu tục ngữ sử dụng trong trường hợp: giáo dục con người phải có 
 lòng tự trọng.
 TỤC NGỮ VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản
 3. Tìm hiểu văn bản
 Câu 5: Không thầy đố mày làm nên.
 - Ý nghĩa của câu tục ngữ: Khẳng định vai trò, công ơn của thầy: 
 không có thầy chỉ bảo thì khó làm được việc gì thành công. Vì vậy 
 phải biết kính trọng thầy, tìm thầy mà học.
 Câu 6: Học thầy không tày học bạn.
 - Ý nghĩa của câu tục ngữ: Đề cao vai trò, ý nghĩa của việc học bạn. 
 Câu tục ngữ khuyên chúng ta không chỉ học ở thầy cô, sách vở mà 
 còn phải học ở bạn bè, học trong cuộc sống.
 *Lưu ý: Hai câu tục ngữ trên không mâu thuẫn nhau mà bổ sung 
 nghĩa cho nhau. TRANH MINH HỌA: LÀM VIỆC TỐT Quyên góp ủng hộ người nghèo Nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn
Đời đời nhớ ơn các anh hùng liệt sĩ TỤC NGỮ VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản
III. Tổng kết
 1. Nội dung các câu tục ngữ:
 - Tôn vinh giá trị con người, đưa ra nhận xét, lời khuyên về những 
phẩm chất và lối sống mà con người cần phải có.
 2. Nghệ thuật:
 - Sử dụng cách diễn đạt ngắn gọn, cô đúc.
 - Sử dụng các phép so sánh, ẩn dụ, đối, điệp ngữ,
 - Tạo vần, nhịp cho câu dễ nhớ, dễ vận dụng.
 3. Ý nghĩa của các văn bản tục ngữ:
 - Không ít câu tục ngữ là những kinh nghiệm quý báu của nhân dân ta 
về cách sống, cách đối nhân xử thế.