Bài giảng Sinh học 8 - Bài: Bài tiết và cấu tạo hệ bài tiết nước tiểu - Nguyễn Thị Xuân Hương

 MÔN: SINH HỌC 8
 Chuyên đề : BÀI TIẾT
GV: Nguyễn Thị Xuân Hương Hướng dẫn học:
•Các em sẽ tìm hiểu bài mới bằng 
cách trả lời các câu hỏi trong bài 
trình chiếu.
•Khi thấy biểu tượng các em sẽ 
ghi nội dung đó vào vở học Bài Tiết 
 CHẤT CẦN THIẾT CHO TẾ BÀO là gì?
 TRAO ĐỔI CHẤT CỦA TẾ BÀO
 CHẤT CẶN BÃ, DƯ THỪA
CO2 CÁC CHẤT THẢI 
 KHÁC
 Nước 
 Mồ Hôi
 Tiểu
 MÔI TRƯỜNG NGOÀI
 HOẠT ĐỘNG BÀI TIẾT Đọc đoạn thông tin sau và cho biết bài tiết có vai 
 trò gì?
Khi sự bài tiết các sản phẩm thải bị trì trệ bởi 
một lí do nào đó thì các chất thải (CO2, urê, 
axit uric) sẽ bị tích tụ nhiều trong máu, 
làm biến đổi các tính chất của môi trường 
trong cơ thể. Lúc đó cơ thể bị nhiễm độc có 
các biểu hiện như mệt mỏi, nhức đầu, thậm 
chí tới mức hôn mê và chết. I. BÀI TIẾT:
- EmCác hãycơ quan nêu cácthực cơ hiện quan bài thực tiết hiệnvà sản bài phẩm tiết 
vàthải sản chủ phẩm yếu: thải chủ yếu của nó ?
+ Phổi bài tiết CO2.
+ Thận bài tiết nước tiểu.
+ Da bài tiết mồ hôi.
- Trong các cơ quan trên, cơ quan nào là cơ 
quan bài tiết chủ yếu của cơ thể ?
 +Thận. (thải 90% các sản phẩm bài tiết) A. Các cơ quan của hệ bài tiết nước tiểu B. Lát cắt dọc thận
D. Nang cầu thận và cầu thận phóng to C. Một đơn vị chức năng của thận
 Hình 38.1:Sơ đồ cấu tạo của hệ bài tiết nước tiểu Hãy quan sát hình 38.1 Sơ đồ cấu tạo của hệ bài tiết nước tiểu hoàn thành bài tập SGK trang 
 123 và 124.
 Chọn câu trả lời đúng nhất:
 1.Hệ bài tiết nước tiểu gồm các cơ quan:
 a. Thận, cầu thận, bóng đái.
 b. Thận, ống thận, bóng đái
 c. Thận, bóng đái, ống đái.
 d. Thận, ống dẫn nước tiểu, bóng đái, ống đái
 2. Cơ quan quan trọng nhất của hệ bài tiết nước tiểu là:
 a. Thận c. Bóng đái
A. Các cơ quan của B. Lát cắt dọc thận
hệ bài tiết nước tiểu b. Ống dẫn nước tiểu d. Ống đái
 3. Cấu tạo của thận gồm:
 a. Phần vỏ, phần tủy, bể thận, ống dẫn nước tiểu
 b. Phần vỏ, phần tủy, bể thận
 c. Phần vỏ, phần tủy với các đơn vị chức năng, bể thận
 d. Phần vỏ và phần tủy với các đơn vị chức năng của thận cùng 
 các ống góp, bể thận
 4. Mỗi đơn vị chức năng của thận gồm:
 a. Cầu thận, nang cầu thận c. Cầu thận, ống thận
 b. Nang cầu thận, ống thận d. Cầu thận, nang cầu thận, ống thận
C. Một đơn vị chức D. Nang cầu thận và cầu 
năng của thận thận phóng to
Hình 38.1:Sơ đồ cấu tạo của hệ bài tiết nước tiểu BÀI TẬP CỦNG CỐ NỘI DUNG 1:
 Hãy xếp các cặp ý tương ứng trong bảng sau:
 Câu hỏi Các câu lựa chọn Trả lời 
1. Các sản phẩm thải A. Lọc máu và hình thành 
chủ yếu của cơ thể là gì? nước tiểu 1-D
2. Bài tiết có vai trò như B. Thận, ống dẫn nước 
thế nào? tiểu, bóng đái, ống đái 2-F
3. Các sản phẩm cần được C. 2 triệu 
bài tiết phát sinh từ đâu? 3-E
4. Hệ bài tiết nước tiểu D. CO2 , nước tiểu, mồ 
có cấu tạo như thế nào? hôi. 4-B
5. Thận có bao nhiêu E. Các hoạt động TĐC 
đơn vị chức năng? của tế bào và cơ thể 5-C
6. Thận có chức năng F. Giúp cơ thể thải các 
gì? chất độc hại ra MT 6-A I/Tạo thành nước tiểu:
- Sự tạo thành nước tiểu diễn ra ở các đơn vị chức năng của 
thận gồm 3 quá trình:
+ Quá trình lọc máu ở cầu thận tạo ra nước tiểu đầu.
+ Quá trình hấp thụ lại các chất dinh dưỡng, nước và các ion 
cần thiết cho cơ thể ở ống thận.
+ Quá trình bài tiết tiếp các chất không cần thiết ở ống thận 
để tạo thành nước tiểu chính thức. - Nước tiểu chính 
thức đổ vào bể 
thận, qua ống dẫn 
nước tiểu xuống 
tích trữ ở bóng đái, Bể 
rồi được thải ra thận
ngoài nhờ hoạt 
động của cơ vòng Ống dẫn 
ống đái (cùng với nước tiểu
cơ bóng đái và cơ 
bụng). ?.Thực chất của quá trình tạo thành nước tiểu là gì.
 Thực chất của quá trình tạo thành nước tiểu là lọc 
máu và thải bỏ các chất cặn bã, các chất độc, các chất 
thừa khỏi cơ thể để môi trường trong cơ thể ổn định.
 ?. Sự thải nước tiểu diễn ra như thế nào.
Nước tiểu chính thức Bể thận Ống dẫn nước tiểu
 Ngoài Ống đái Bóng đái
 Vì sao khi muốn đi tiểu thì nên đi ngay và không nên 
 nhịn lâu? II . Xây dựng thói quen sống khoa học để bảo vệ hệ 
 bài tiết nước tiểu tránh các tác nhân có hại .
 Em hãy kể tên các thói quen sống khoa học 
 để bảo vệ hệ bài tiết nước tiểu?
 - Thường xuyên giữ gìn vệ sinh cho toàn cơ thể cũng 
 như cho hệ bài tiết nước tiểu
 - Khẩu phần ăn uống hợp lí:
 + Không ăn quá nhiều prôtêin, quá mặn, quá chua, quá nhiều 
chất tạo sỏi.
 + Không ăn thức ăn ôi thiu và nhiễm chất độc hại.
 + Uống đủ nước.
 - Khi muốn đi tiểu thì nên đi ngay, không nên nhịn lâu 3. Khi có sỏi trong đường dẫn nước tiểu thì sức khỏe sẽ như 
thế nào ?
 a. Bí tiểu hoặc không đi tiểu được
 b. Đau dữ dội và có thể bị sốt
 c. Nếu không được cấp cứu kịp thời có thể bị chết
 d. Cả a , b , c đúng
4. Khi ống thận bị tổn thương thì dẫn đến hiệu quả gì ?
 a. Quá trình lọc máu bị trì trệ
 b. Quá trình hấp thụ lại và bài tiết giảm
 c. Gây bí tiểu
 d. Cả a , b , c sai .