Bài giảng Vật lí 12 - Chuyên đề: Khúc xạ ánh sáng. Hiện tượng tán sắc ánh sáng

 CHUYÊN ĐỀ: KHÚC XẠ ÁNH SÁNG. 
 HIỆN TƯỢNG TÁN SẮC ÁNH SÁNG I. NHẮC LẠI MỘT SỐ KIẾN THỨC QUANG HÌNH 11
2. Chiết suất của môi trường
 a. Chiết suất tỉ đối. sin i
 = n
 sin r 21
- Nếu n21 > 1 thì r i : 
Môi trường 2 chiết quang Môi trường 2 chiết quang 
hơn môi trường 1 kém môi trường 1
 S
 n >1 n21<1
 21 i
 1 i 1
 2 I 2 I
 r r R
 R I. NHẮC LẠI MỘT SỐ KIẾN THỨC QUANG HÌNH 11
4. Điều kiện phản xạ toàn phần
 - Ánh sáng truyền từ một môi trường vào môi 
 trường chiết quang kém hơn n1> n2
 - Góc tới lớn hơn hoặc bằng góc giới hạn phản 
 xạ toàn phần (góc giới hạn) i ≥ i
 gh 
 n2
 sin igh =
 với 
 n1
 5. Góc lệch tia sáng A E
 D
A bé, Góc lệch của tia sáng D = A(n-1)
A: góc chiết quang lăng kính K II. TÁN SẮC ÁNH SÁNG
1. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672)
a. Thí nghiệm: Màn
 Nhận xét chùm tia sáng
 ló ra khỏi lăng kính?
Gương Lăng kính
b. Kết quả thí nghiệm:
 Bị tách ra thành nhiều chùm tia II. TÁN SẮC ÁNH SÁNG
1. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672)
 a. Thí nghiệm: Màn
 Tia nào lệch về đáy nhiều nhất?
 Tia nào lệch về đáy ít nhất?
 Gương Lăng kính
 b. Kết quả thí nghiệm:
 Hãy liệt kê màu của những chùm sáng quan sát được ? 
 Tia tím , tia đỏ II. TÁN SẮC ÁNH SÁNG
1. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672)
 a. Thí nghiệm: Màn
 Gương Lăng kính
 b. Kết quả thí nghiệm:
 - Dải màu từ đỏ đến tím gọi là quang phổ của ánh sáng Mặt 
 Trời hay quang phổ Mặt Trời
 -Ánh sáng Mặt Trời là ánh sáng trắng II. TÁN SẮC ÁNH SÁNG
1. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672)
2. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN
 a. Thí nghiệm:
 Vệt
 P2
 màu
 vàng
 F P1 M1
 M2
 b. Kết quả thí nghiệm:
 Nhận xét vệt màu thu 
 Tách chùm ánh sáng vàng chiếu đến lăng kính P2. 
 được trên màn M2 ?
 Quan sát thí nghiệm. II. TÁN SẮC ÁNH SÁNG
1. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672)
2. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN
 a. Thí nghiệm:
 ÁnhNhận sáng xét đơn gì sắcvề các là gì?chùm 
 Có bị tán sắc qua lăng kínhP ? Vệt
 ánh sáng thu được? 2 màu
 lục
 F P1 M1
 M2
 b. Kết quả thí nghiệm:
 NhậnVậy: xét: Ánh Chùm sáng đơn ánh sắc sáng là vàng,ánh sáng lục làcó chùmmột sángmàu nhất 
 địnhđơn vàsắc. không bị tán sắc khi truyền qua lăng kính. II. TÁN SẮC ÁNH SÁNG
1. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672)
2. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN
3. GIẢI THÍCH HIỆN TƯỢNG TÁN SẮC
 GócCông lệch thức của xác tia định sáng góc qua lệch lăng 
 kínhchùm phụ tia thuộcsáng qua như lăng thế kínhnào vào
 khichiết góc suất chiết của quang lăng kính? A nhỏ?
 D=(n -1)A
 n càng lớn thì D càng lớn II. TÁN SẮC ÁNH SÁNG
1. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672)
2. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN.
3. GIẢI THÍCH HIỆN TƯỢNG TÁN SẮC.
4. ỨNG DỤNG.
 Đọc sách và nêu các ứng
 dụng của hiện tượng tán sắc?
 Cầu vồng bảy sắc.
 Máy quang phổ lăng kính CỦNG CỐ LÍ THUYẾT PHẦN TÁN SẮC ÁNH SÁNG
 - Ánh sáng trắng không phải là ánh sáng đơn sắc, mà là 
 hỗn hợp của nhiều ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên 
 tục từ đỏ đến tím.
 - Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng có một màu nhất định 
và không bị tán sắc khi truyền qua lăng kính. 
 - Sự tán sắc ánh sáng là sự phân tách một chùm ánh 
 sáng phức tạp thành chùm sáng đơn sắc. 
 -Khi chiếu ánh sáng trắng đến lăng kính thì phân tách 
 thành dải màu, đỏ lệch ít nhất, màu tím lệch nhiều 
 nhất về đáy.
 -Chiết suất của thuỷ tinh đối với các ánh sáng đơn sắc khác 
 nhau thì khác nhau, đối với màu đỏ là nhỏ nhất và màu 
 tím là lớn nhất: nđỏ< ncam<n vàng<nlục<nlam<n chàm<n tím