Báo cáo Sáng kiến Một số biện pháp nhằm đảm bảo vệ sinh, an toàn thực phẩm cho trẻ ở trường Mầm non Hoa Sữa

 MẪU 2
 PHÒNG GDĐT NINH HÒA CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
TRƯỜNG MẦM NON HOA SỮA Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
 Kính gửi: Hội đồng Xét duyệt sáng kiến thị xã 
 BÁO CÁO SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2018-2019
 Đề tài
 “ Một số biện pháp nhằm đảm bảo vệ sinh, an toàn thực phẩm cho trẻ
 ở trường Mầm non Hoa Sữa” 
 Người thực hiện: Phan Thị Mộng Thùy, sinh năm: 1982
 Chức vụ: Hiệu trưởng 
 Đơn vị công tác: Trường Mầm non Hoa Sữa
 Trình độ chuyên môn: Cao đẳng sư phạm mầm non
 Đề tài chuyên môn: Công tác bán trú
 Thời gian thực hiện SKKN: Từ tháng 10/2018 đến ngày 4/2019
 Đạt CSTĐCS từ năm: Năm học 2009- 2010;2010- 2011; 2011- 2012; 2012- 2013 
 A. ĐẶT VẤN ĐỀ
 I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
 Có thể nói chúng ta đang nổ lực phấn đấu “ Dành những ưu tiên đầu tư cho chăm 
 sóc trẻ em ngay từ những năm đầu đời có một ý nghĩa sinh học, xã hội và nhân văn 
 cực kỳ quan trọng mà tất cả trẻ đều có quyền đón nhận. Bác Hồ đã nói “Trẻ em như 
 búp trên cành”, ý nói giai đoạn quan trọng nhất cuộc đời cần được chăm sóc nuôi 
 dưỡng tốt nhất.
 Từ nhận thức “Sức khỏe trẻ em hôm nay là sự phồn vinh của đất nước ngày 
 mai”, sức khỏe ảnh hưởng đến sự phát triển cả về thể lực và trí tuệ, là yếu tố quyết 
 định đến sự phát triển của trẻ sau này. Để thế hệ trẻ được khỏe mạnh, thông minh, 
 sáng tạo, có thể đáp ứng yêu cầu đổi mới của đất nước trong thời kỳ công nghiệp hóa, 
 hiện đại hóa đất nước thì việc nuôi dạy trẻ là yêu cầu rất lớn.
 Như chúng ta đã biết mục tiêu của giáo dục mầm non là hình thành cho trẻ những 
 yếu tố nhân cách đầu tiên của con Người, phát triển toàn diện về các lĩnh vực: Thể 
 chất, nhận thức, ngôn ngữ, thẩm mỹ, tình cảm xã hội. Để đạt được mục tiêu phát triển 
 toàn diện thì ta cần kết hợp hài hoà giữa chăm sóc nuôi dưỡng và giáo dục đó là điều 
 tất yếu.
 1 - Phương pháp đánh giá sức khoẻ qua việc thăm khám sức khoẻ định kỳ hàng 
năm. 
 b) Giới hạn của đề tài 
 Nghiên cứu tại trường mầm non Hoa Sữa.
II. THỰC TRẠNG
1.Thuận lợi
 - Nhà trường đã đầu tư và mua sắm trang thiết bị đồ dùng phục vụ cho tổ chức 
bán trú;
 - Bếp ăn đảo bảo đủ diện tích để bố trí các khu vực và được xây dựng theo quy 
trình bếp một chiều;
 - Đội ngũ nhân viên cấp dưỡng đều có trình độ nấu ăn. Trong đó 4/5 cấp dưỡng 
có bằng trung cấp; 1/5 cấp dưỡng có chứng chỉ sơ cấp và đang tham gia học lớp trung 
cấp nấu ăn.;
 - Hàng năm, cán bộ, giáo viên và nhân viên tham gia khám sức khỏe định kỳ. Tất 
cả đều đủ điều kiện về sức khỏe.
 - 100% trẻ ăn bán trú tại trường.
 - Đội ngũ cán bộ giáo viên, nhân viên đoàn kết, đồng tâm, đồng sức thực hiện tốt 
nhiệm vụ năm học, nhiệt tình chăm sóc nuôi dưỡng trẻ và thực hiện tốt công tác vệ 
sinh, an toàn thực phẩm;
 - Các bậc phụ huynh nhiệt tình, phối hợp với giáo viên trong việc chăm sóc giáo 
dục trẻ ở trường cũng như ở nhà.
 - Nhà trường có đầy đủ các loại hợp đồng thực phẩm, gạo, nước, sữa của các nhà 
cung cấp đáng tin cậy, có giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, giấy tiếp nhận 
bản công bố hợp quy và cơ sở đủ điều kiện kinh doanh.
2. Khó khăn
 - Giá cả thị trường luôn thay đổi, mức đóng góp của phụ huynh có hạn;
 - Các loại thực phẩm luôn tiềm ẩn những nguy cơ nhiễm khuẩn, nhiễm độc làm 
ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ, làm giảm chất lượng bữa ăn hàng ngày;
 - Trường có 02 cán bộ quản lý, chưa có Phó Hiệu trưởng phụ trách riêng mảng 
chăm sóc nuôi dưỡng. 
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
 “Trẻ em hôm nay thế giới ngày mai”. Câu nói như một phương châm, là kim 
chỉ nam cho thế hệ mai sau, bởi trẻ em là những chủ nhân tương lai của đất nước, nên 
việc chăm sóc trẻ là trách nhiệm của mọi người trong toàn xã hội. Con người muốn tồn 
 3 Để làm tốt công tác vệ sinh an toàn thực phẩm nâng cao chất lượng bữa ăn, nhà 
trường đã chọn những cơ sở tin cậy và tiến hành hợp đồng mua thực phẩm. Các cơ sở 
hợp đồng phải đáp ứng những yêu cầu quy chuẩn như: 
 Được cung cấp thực phẩm đảm bảo chất lượng về vệ sinh an toàn thực phẩm 
(VSATTP) một cách thường xuyên, được bảo đảm bằng sự cam đoan và có tính pháp 
lý trước pháp luật của bên cung cấp thực phẩm.
 Đảm bảo giá cả hợp lý, ổn định.
 Chất lượng thực phẩm: Từ khâu vận chuyển đến khâu giao nhận thực phẩm tại 
bếp nhà trường, cung ứng phải đảm bảo kịp thời, đủ định lượng và chất lượng (tươi 
ngon, sạch sẽ, không bị dập nát, không héo hoặc ôi thiu
 Ngoài ra khi ký hợp đồng còn thống nhất một số nguyên tắc giữa trường và đơn 
vị giao hàng: Thời gian giao hàng, thanh toán tiền, thực phẩm bổ sung thừa /thiếu, 
người giao hàng
 Nhà trường đã ký hợp đồng với một số chủ cơ sở như:
 @Đại lý Nhựt Tùng: Cung cấp thực phẩm phục vụ bếp ăn bán trú cho các cháu 
tại Trường mầm non Hoa Sữa (Hợp đồng số 04/2018 HĐKT)
 @Công ty cổ phần sữa Việt Nam tại Đà Nẵng (VINAMILK) (Hợp đồng số 
02/HĐMB/MT02-TV20021-KA00-THSA/TN/2018)
 @Công ty nước khoáng VIKODA (Hợp đồng số 336/THKH/FC/2018)
 Biện pháp 3: Thực hiện tốt công tác tiếp phẩm và giao nhận thực phẩm
 Nhằm nâng cao hiệu quả trong công tác vệ sinh an toàn thực phẩm cao hơn nữa, 
bản thân tôi đã chỉ đạo nhà bếp thực hiện nghiêm túc giờ giao nhận thực phẩm. Vào 
giờ giao nhận thực phẩm là khâu đầu tiên và quan trọng hàng đầu trong công tác nuôi 
dưỡng trẻ. Nếu thực phẩm nhận vào trường để chế biến cho trẻ không được quan tâm 
thì nguy cơ ngộ độc là không thể tránh khỏi và ở mức độ rất cao. Dù có hợp đồng cung 
cấp thực phẩm của các chủ cơ sở rõ ràng, đảm bảo nhưng bản thân tôi vẫn chỉ đạo và 
phân công lịch trực nhận thực phẩm của bếp theo ngày. 
 Khi giao nhận thực phẩm ngoài nhân viên bếp chính trong ngày còn có đại diện 
của nhà trường cùng kiểm tra thực phẩm (đại diện BGH; đại diện nhân viên y tế; đại 
diện giáo viên trên lớp). (hình 3)
 Thường xuyên nhắc nhở nhân viên cấp dưỡng khi giao nhận thực phẩm phải có 
sổ sách theo dõi chất lượng, số lượng thực phẩm của nhà trường cũng như chủ cơ sở 
và có ký sổ để theo dõi chất lượng, số lượng thực phẩm giữa nhà trường và chủ cơ sở 
tránh sự nhầm lẫn.
 + Nếu thực phẩm sống: Chỉ nhận những thực phẩm còn tươi mới, không bị dập 
nát và không có mùi lạ.
 5 Với dụng cụ, bát đĩa có thể rửa bằng tay, bằng máy nhưng cần qua đầy đủ các 
khâu (Gạt bỏ thức ăn cần sót lại trên bát Rửa xà phòng (hòa nước rửa bát vào 
trong nước ấm, khuấy đều cho sủi bọt. Tuyệt đối không được đổ trực tiếp dung dịch 
tẩy rửa lên trên bát đĩa) Tráng lại nước (rửa trực tiếp dưới vòi nước chảy) Xếp 
vào ngăn hoặc dụng cụ để bát đĩa. Sau đó sấy bát đĩa hoặc phơi nắng trước khi sử 
dụng. (hình 5)
 Chén bát và nơi để thức ăn phải thoáng, bát đĩa hàng ngày luôn được lau sạch và 
hấp khô, có rổ úp bát thìa, không dùng bát nhựa, các dụng cụ xoong, nồi, rá rổ dao thớt 
luôn khô ráo, được treo và kê cao thoáng.
 Để tạo điều kiện thuận lợi cho việc vệ sinh dụng cụ, đồ dùng bán trú phục vụ cho 
trẻ, nhà trường trang bị đầy đủ và phù hợp. Dụng cụ sử dụng là đồ dùng bằng inox, ít 
khe kẽ lồi lõm
 + Vệ sinh môi trường
 Vệ sinh môi trường rất cần thiết trong cuộc sống của chúng ta và có ý nghĩa vô 
cùng quan trọng. Có một môi trường sống lành mạnh cùng với sức khỏe tốt là điều ai 
cũng muốn. Việc đảm bảo vệ sinh môi trường chính là đảm bảo cho cuộc sống trong 
lành, khỏe mạnh. 
 Chẳng hạn như
 Về nguồn nước: Việc cung cấp nước sạch và đầy đủ là một trong những điều 
kiện cơ bản để bảo vệ sức khỏe cho con người. Vì vậy nguồn nước sạch là không thể 
thiếu và được sử dụng nhiều trong việc chế biến thực phẩm, vệ sinh trong sinh hoạt 
hàng ngày đối với trẻ. Nếu dùng nước an toàn trong chế biến thực phẩm phải là nước 
sạch lấy từ giếng khoan, nước máy, nước giếng và nước cũng phải được kiểm định 
về vệ sinh thường xuyên. Hiện tại ở trường sử dụng nguồn nước máy và được kiểm tra 
chất lượng nước ít nhất 6 tháng/ 1 lần theo quy định, nếu có biểu hiện khác thường thì 
nhân viên nhà bếp báo ngay cho nhà trường và nhà trường báo ngay với cơ quan y tế 
để điều tra và xử lý kịp thời, nếu nước nhiễm bẩn sẽ gây ra ngộ độc thức ăn trong ăn 
uống, và các chứng bệnh ngoài da của trẻ. 
 Ở trường hợp đồng và sử dụng nước uống Vikoda cho các cháu, có giấy chứng 
nhận bản công bố hợp quy, tất cả các lớp đều có giá để bình nước. 
 Về việc xử lí chất thải: Các loại rác thải là nơi tập trung và phát triển của các 
loại côn trùng và chúng bay đến đậu nơi thức ăn cũng sẽ gây nên các mầm bệnh, ngộ 
độc thức ăn ở trường. 
 Hàng ngày, ở trường có rất nhiều loại chất thải khác nhau như: Nước thải, khí 
thải, rác thải Nước thải từ nhà bếp, khu vệ sinh tự hoại, rác thải từ rau củ, rác từ 
thiên nhiên lá cây, các loại nilông, giấy lộn, đồ sinh hoạt thừa, vỏ hộp sữaNếu 
không có biện pháp xử lý tốt sẽ làm ô nhiễm môi trường. 
 7 Tất cả các món ăn của các bữa ăn trong ngày đều phải được lấy mẫu. Mỗi món 
ăn do cơ sở chế biến (không bao gồm thực phẩm bao gói sẵn của các cơ sở khác) phải 
được lấy một mẫu và được lưu vào một dụng cụ chứa mẫu riêng biệt, có nắp đậy và 
ghi nhãn đầy đủ. 
 Lượng mẫu thức ăn lưu phải lấy theo loại thực phẩm: Đối với thức ăn đặc (các 
món xào, hấp, rán, luộc): tối thiểu 100gr; Đối với thức ăn lỏng (súp, canh): tối 
thiểu 150 ml; Các loại rau, quả: tối thiểu 100gr.
 Việc lưu mẫu thức ăn lưu ngay trước khi ăn bắt đầu ăn; mẫu thức ăn lưu phải có 
nhãn ghi rõ tên mẫu, ngày giờ lấy mẫu và những thông tin liên quan theo quy định. 
Thời gian lưu mẫu thức ăn ít nhất 24 giờ kể từ khi lấy mẫu thức ăn. Nhiệt độ bảo quản 
mẫu thức ăn lưu từ 20C đến 80C (hình 7).
 Việc hủy mẫu thức ăn lưu chỉ được phép thực hiện ít nhất là 24 giờ sau khi lấy 
mẫu thức ăn lưu, ghi rõ ngày giờ, biện pháp hủy mẫu và thực hiện hủy mẫu thức ăn 
lưu quy định.
 Bên cạnh đó, việc công khai thực đơn, công khai tài chính bữa ăn hàng ngày của 
trẻ cũng có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo vệ sinh, an toàn thực phẩm, vì khi 
công khai thực đơn, công khai tài chính bữa ăn hàng ngày của trẻ với cha mẹ và cán 
bộ, giáo viên trong toàn trường, niêm yết công khai thực đơn tuần ở bảng thông tin của 
trường để cha mẹ cùng phối hợp trong việc tổ chức bữa ăn cho trẻ, thay đổi món ăn so 
với ở trường, tránh trường hợp trẻ chán ăn khi phải ăn một loại thức ăn trong cùng một 
ngày.
 Khi chia định lượng thức ăn cho các nhóm lớp phải ghi rõ số học sinh đi học, 
lượng thức ăn chín chia cho nhóm lớp lên bảng. 
 Biện pháp 7: Tăng cường các hoạt động giáo dục vệ sinh đối với cấp dưỡng, 
giáo viên và vệ sinh cá nhân cho trẻ.
 * Đối với cấp dưỡng: 
 Cấp dưỡng phải được khám sức khỏe định kỳ hàng năm, được bố trí nơi 
thay quần áo và vệ sinh riêng, không dùng chung với khu chế biến thức ăn cho trẻ. 
Tạo điều kiện tốt nhất cho nhân viên cấp dưỡng được tham gia các lớp tập huấn hoặc 
các lớp bồi dưỡng những kiến thức về vệ sinh an toàn thực phẩm giúp cho cấp dưỡng 
hiểu được trách nhiệm của mình là phải đảm bảo nuôi dưỡng trẻ luôn khỏe mạnh và 
an toàn. 
 Cấp dưỡng phải thực hiện nghiêm túc khâu vệ sinh cá nhân trong quá trình chế 
biến cho trẻ, luôn sử dụng tạp dề, khẩu trang, găng tay trong suốt quá trình chế biến. 
Đầu tóc gọn gàng, móng tay, móng chân cắt ngắn, sạch sẽ, rửa tay bằng xà phòng 
trước và sau khi chế biến thức ăn cho trẻ, khi tay bẩn, sau khi đi vệ sinh và rửa tay 
sau mỗi công đoạn chế biến. Dùng khăn lau tay riêng, được giặt và phơi khô hàng 
ngày. Phải tuân thủ theo quy trình sử dụng dụng cụ chế biến thức ăn theo nguyên tắc 
 9