Đề cương ôn tập học kỳ I môn Vật lý 7 - Năm học 2019-2020

 ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP HỌC KỲ I. NĂM HỌC 2019-2020
 Môn Vật lý 7
 Chương I : QUANG HỌC
I. Lý thuyết: 
 Câu 1: Khi nào ta nhận biết được ánh sáng? Khi nào ta nhìn thấy một vật?
 - Ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta.
 - Ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng truyền từ vật đó vào mắt ta.
 * Áp dụng: Giải thích tại sao khi đặt một cái hộp gỗ trong phòng có ánh sáng thì ta nhìn 
thấy cái hộp đó, nhưng khi đặt nó trong bóng đêm ta không thể thấy được nó?
 - Vì trong phòng tối thì không có ánh sáng từ cái hộp truyền vào mắt ta nên ta không 
 thấy cái hộp.
 Lưu ý:( Vật đen là vật không tự phát ra ánh sáng và cũng không hắt lại ánh sáng 
 chiếu vào nó. Sở dĩ ta nhận ra vật đen vì nó được đặt bên cạnh những vật sáng khác).
 Câu 2: Nguồn sáng là gì? Vật sáng là gì? Mặt Trăng có phải là nguồn sáng không?
 - Nguồn sáng là vật tự nó phát ra ánh sáng.
 - Vật sáng gồm nguồn sáng và những vật hắt lại ánh sáng chiếu vào nó.
 - Mặt trăng không phải nguồn sáng, chỉ là vật hắt lại ánh sáng từ Mặt Trời
 Câu 3: Phát biểu định luật truyền thẳng ánh sáng?
 - Định luật truyền thẳng ánh sáng: Trong môi trường trong suốt và đồng tính ánh sáng 
truyền đi theo đường thẳng.
 * Áp dụng: Trong các phòng mổ ở bệnh viện, người ta thường dùng một hệ thống gồm 
nhiều đèn. Theo em mục đích chính của việc này là gì?
 - Mục đích chính của việc này là dùng nhiều đèn để tránh hiện tượng che khuất ánh sáng 
do người và các dụng cụ khác trong phòng tạo nên vì ánh sáng truyền đi theo đường 
thẳng.
 Câu 4: Tia sáng là gì?
 - Đường truyền của ánh sáng được biểu diễn bằng một đường thẳng có hướng gọi tia 
sáng
 * Áp dụng: Tại sao trong các lớp học, người ta thường gắn đèn ở các phía trái, phải và 
tập trung trên trần nhà mà không gắn tập trung về một phía?
 - Vì để tránh hiện tượng xuất hiện các bóng đen che khuất do ánh sáng truyền đi theo 
đường thẳng.
Câu 5: Chùm sáng là gì? Có mấy loại chùm sáng?
 - Chùm sáng gồm nhiều tia sáng hợp thành. Có 3 loại chùm sáng:
 - Chùm sáng song song: Gồm các tia sáng không giao nhau trên đường truyền của 
 chúng.
 - Chùm sáng hội tụ: Gồm các tia sáng giao nhau trên đường truyền của chúng.
 - Chùm sáng phân kỳ: Gồm các tia sáng loe rộng ra trên đường truyền của chúng.
 Lưu ý: Cách vẽ 
 - Chùm sáng song song - Chùm sáng hội tụ
 - Chùm sáng phân kì
 Câu 6: Nhật thực là gì? Nguyệt thực xảy ra khi nào?
 - Nhật Thực là hiện tượng Mặt Trăng làm vật cản sáng giữa Mặt Trời và Trái Đất
 1 Câu 11: Hiện tượng nguyệt thực là gì?
 - Khi mặt trời, mặt trăng và trái đất cùng nằm trên đường thẳng, trái đất năm ở 
 giữa thì xảy ra hiện tượng nguyệt thực, Khi đó mặt trăng bị trái đất che khuất 
 không nhận được ánh sáng từ mặt trời.
Câu 12: Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng?
 - Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và pháp tuyến tại điểm tới.
 - Góc phản xạ bằng góc tới.
Cho hình vẽ sau 
 + Vẽ tia phản xạ
 + Tính số đo góc phản xạ 
Câu 13: Ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi có tính thất gì?
 - Ảnh ảo, nhỏ hơn vật.
Câu 14: So sánh vùng nhìn thấy của gương phẳng và gương cầu lồi (nếu đặt mắt ở 
cùng một vị trí và kích thước của hai gương bằng nhau)?
 - Vùng nhìn thấy của gương cầu lồi rộng hơn vùng nhìn thấy của gương phẳng.
Câu 15: Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lõm có tính chất gì?
 - Ảnh ảo, lớn hơn vật.
Câu 16: Tác dụng của gương cầu lõm?
 - Gương cầu lõm có tác dụng biến đổi một chùm tia sáng tới song song thành chùm 
 tia phản xạ hội tụ và ngược lại biến một chùm tia tới phân kì thích hợp thành 
 chùm tia phản xạ song song.
 Câu 17: Chiếu một tia sáng lên một gương phẳng ta thu được một tia phản xạ tạo bởi tia 
tới một góc 130o. Vẽ hình và tính góc tới.
 Câu 18: Chiếu một tia tới SI tới một gương phẳng hợp với 
 * Vẽ hình: gương một góc 300 . Vẽ hình xác định tia phản xạ và tính góc 
 phản xạ bằng bao nhiêu ? ( Nêu cách vẽ )
 Cách vẽ : N
 - Vẽ gương và tia tới. S R
 0 i’
 - Vẽ pháp tuyến IN. 60 i
 - Xác định góc tới i 300
 G
 - Vẽ tia phản xạ IR sao cho i’ = i I
 Tính i’ :
 * Tính góc tới:
 GIN = GIS + SIN = 900
 - Ta có góc i + i’ = 130o
 o o
 i’ = I = 130 /2 = 65 => SIN = i = GIN – GIS = 900 - 300 = 600
 Hay i’ = i = 600
 Lưu ý:
1. Gương cầu lồi: Gương có mặt phản xạ là mặt ngoài của một phần mặt cầu gọi là 
gương cầu lồi 
 3 Bài 6: Trong TN ở hình 1.1, nếu ta thắp một nắm hương để cho khối bay lên ở phía trước 
đèn pin, ta sẽ thấy một vệt sáng từ đèn phát ra xuyên qua khói. Giải thích vì sao?Biết 
rằng khói gồm các hạt nhỏ li ti bay lơ lửng.
 Trả lời: Khói gồm các hạt li ti ,các hạt này được chiếu sáng trở thành vật sáng 
.Do đó ánh sáng từ các hạt đó truyền đến mắt
Bài 7: Cho 3 cái kim. Hãy nêu rõ cách ngắm như thế nào để chúng thẳng hàng?Giải 
thích vì sao phải làm như thế?
 Trả lời: Đặt mắt sao cho chỉ nhìn thấy kim gần mắt nhất mà không nhìn thấy kim 
còn lại 
*Giải thích :Kim 1 là vật chắn sáng của kim 2 , kim 2 là vật chắn sáng của kim 3 .Do ánh 
sáng truyền theo đường thẳng nên ánh sáng từ kim 2,3 bị chắn không tới mắt .
Bài 8: Giải thích vì sao đứng ở nơi có Nhật Thực toàn phần ta lại không nhìn thấy Mặt 
Trời và thấy trời tối lại
 Trả lời: Nơi có nhật thực tòan phần nằm trong vùng bóng tối của Mặt trăng bị Mặt 
trăng che khuất không cho ánh sáng Mặt trời chiếu đến .Vì thế đứng ở đó ,ta không nhìn 
thấy Mặt trời và trời lại tối .
Bài 9: Vẽ ảnh của vật tạo bởi gương phẳng trong các trường hợp sau:
 B A B
 A A B B A 
Bài 10: Cho tia tới SI hợp với gương phẳng 1 góc 300 như hình vẽ: N
 a. Hãy tính góc tới và góc phản xạ.
 b. Hãy vẽ tia phản xạ của tia sáng này: S
 .
 . 300
 . I 
 S . A
Bài 11: Cho 1 điểm sáng S đặt trước gương phẳng (Hình 3) . 
 a) vẽ ảnh S’ của S tạo bởi gương (Dựa vào tính chất của ảnh)
 b) Vẽ tia sáng SI cho tia phản xạ đi qua điểm A
 Hình 3
 Chương II: ÂM HỌC
I. LÝ THUYẾT
Câu 1: Nguồn âm là gì? Các nguồn âm có chung đặc điểm gì?
 - Những vật phát ra âm thanh gọi là nguồn âm.
 - Các vật phát ra âm (nguồn âm) đều dao động.
 5