Hệ thống kiến thức môn Vật lý Lớp 6 - Trường TH&THCS Ninh Vân

 PHÒNG GD & ĐT THỊ XÃ NINH HÒA 
TRƯỜNG TH&THCS NINH VÂN
 HỆ THỐNG KIẾN THỨC 
 MÔN VẬT LÝ LỚP 6
Chương I: CƠ HỌC
A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT
Câu1: Đơn vị đo độ dài là gì? Kí hiệu? Kể tên các dụng cụ đo độ dài? Thế nào là 
GHĐ và ĐCNN của thước?
 Đơn vị đo độ dài là mét (m).
 Dụng cụ đo độ dài : thước kẻ, thước dây, thước mét.
 Giới hạn đo của thước là độ dài lớn nhất ghi trên thước.
 Độ chia nhỏ nhất của thước là độ dài giữa hai vạch chia liên tiếp trên thước.
Câu 2: Đơn vị đo thể tích thường dùng là gì? Kí hiệu? Kể tên các dụng cụ đo thể tích 
chất lỏng?
 Đơn vị đo thể tích thường dùng là mét khối (m3 ) và lít (l).
 Dụng cụ đo thể tích chất lỏng là bình chia độ, ca đong, chai, lọ, xô có ghi sẵn dung 
tích.
Câu 3: Mô tả cách đo thể tích vật rắn không thấm nước dùng bình chia độ và bình 
tràn?
 - Cách đo thể tích vật rắn không thấm nước dùng bình chia độ: Đổ nước vào bình chia 
độ, thả vật rắn vào bình chia độ, mực nước trong bình chia độ dâng lên. Thể tích của vật 
rắn bằng thể tích nước sau khi thả vật rắn trừ thể tích nước ban đầu.
 - Cách đo thể tích vật rắn không thấm nước dùng bình tràn: Đổ nước vào bình tràn, thả 
vật rắn vào bình tràn, nước từ bình tràn chảy sang bình chứa. Đổ nước từ bình chứa vào 
bình chia độ, đó là thể tích vật rắn không thấm nước.
 Câu 4: Trong hệ thống đo lường hợp pháp của Việt Nam, đơn vị đo khối lượng là gì? 
Kí hiệu? Nêu cấu tạo của cân Rôbecvan? Nêu cách dùng cân Rôbecvan để cân một 
vật? Kể tên các loại cân mà em biết?
 Trong hệ thống đo lường hợp pháp của Việt Nam, đơn vị đo khối lượng là kilôgam (kg).
 Cấu tạo của cân Rôbecvan gồm đòn cân, đĩa cân, kim cân, hộp quả cân, ốc điều chỉnh, 
con mã.
 Cách dùng cân Rôbecvan để cân một vật. (Xem C9/ trang 19 SGK ).
 Khối lượng của một vật cho biết lượng chất tạo thành vật đó.
 Các loại cân : cân y tế, cân tạ, cân đòn, cân đồng hồ,
Câu 5: Lực là gì? Thế nào là hai lực cân bằng?
 Lực là tác dụng đẩy, kéo của vật này lên vật khác.
 Hai lực cân bằng là hai lực mạnh như nhau, có cùng phương nhưng ngược chiều, tác 
dụng vào cùng một vật.
Câu 6: Lực tác dụng lên một vật gây ra những kết quả gì? 
 Lực tác dụng lên một vật có thể gây ra những kết quả:
 - Làm vật biến đổi chuyển động.
 - Làm vật bị biến dạng.
 - Vừa làm vật biến đổi chuyển động, vừa làm vật bị biến dạng.
Câu 7: Trọng lực là gì? Trọng lực có phương và chiều như thế nào? Đơn vị lực là gì? 
Kí hiệu?
 Trọng lực là lực hút của Trái Đất. • Điểm tựa là O.
 • Điểm tác dụng của lực F1 là O1.
 • Điểm tác dụng của lực F2 là O2..
 - Muốn lực nâng vật nhỏ hơn trọng lượng của vật thì phải làm cho khoảng cách từ 
 điểm tựa tới điểm tác dụng của lực nâng lớn hơn khoảng cách từ điểm tựa tới điểm tác 
 dụng của trọng lượng vật.
 Câu 14: Nêu lợi ích của ròng rọc? 
 - Ròng rọc cố định giúp làm thay đổi hướng của lực kéo so với khi kéo trực tiếp.
 - Ròng rọc động giúp làm lực kéo vật lên nhỏ hơn trọng lượng của vật. 
 Câu 15: Nêu kết luận về sự nở vì nhiệt của chất rắn?
 - Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.
 - Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.
B. VÍ DỤ MINH HỌA
 Ví dụ 1: Có hai vật sau: 1 hòn bi ve, 1 viên gạch ống. Ta có thể dùng bình chia độ 
 để đo thể tích của vật nào trong những vật trên? Tại sao ?
 Lời giải:
 Ta có thể dùng bình chia độ để đo thể tích của hòn bi ve vì hòn bi ve không bị thấm 
nước và bỏ lọt bình chia độ.
 Ví dụ 2: Một bao lúa có khối lượng 55kg.
a/ Tính trọng lượng của bao lúa?
b/ Để đưa bao lúa lên xe tải theo phương thẳng đứng thì cần một lực có độ lớn ít nhất là 
bao nhiêu?
 Lời giải:
a/ Trọng lượng của bao lúa: P = 10.m = 10. 55= 550 N.
b/ Để đưa bao lúa lên xe tải theo phương thẳng đứng thì cần một lực có độ lớn ít nhất bằng 
trọng lượng của bao lúa, tức là ít nhất bằng 550N.
C. BÀI TẬP VẬN DỤNG
Bài 1: Khi quan sát một cây thước mét, một bạn học sinh cho biết: số lớn nhất ghi trên 
thước là 30, giữa số 0 và số 1 trên thước có 10 khoảng chia đều nhau, đơn vị ghi trên thước 
là xen-ti-mét. Hãy xác định GHĐ và ĐCNN của thước?
Bài 2: Một lò xo có chiều dài tự nhiên l0 = 22cm. Treo một quả nặng vào lò xo, chiều dài 
của lò xo khi đó là l = 24cm. Tính độ biến dạng của lò xo? 
Bài 3: Một vật có khối lượng 20kg, có thể tích 0,025 mét khối.
a/ Tính khối lượng riêng của vật?
b/ Tính trọng lượng riêng của vật?Bài
Bài 4: Một ống bê tông có khối lượng 150kg. Nếu 4 người dùng dây thừng để kéo ống bê 
tông lên theo phương thẳng đứng thì mỗi người phải dùng một lực ít nhất là bao nhiêu niu 
tơn? Cho biết lực kéo của 4 người là như nhau và bỏ qua khối lượng dây thừng.
Bài 5: Thiên thạch là một vật thể tự nhiên từ ngoài không gian và tác động đến bề mặt Trái 
Đất, nó có khối lượng riêng lớn hơn đá ở Trái Đất. Tính khối lượng riêng của một mẫu 
Thiên Thạch? Biết Thiên Thạch có khối lượng bằng 20kg và thể tích bằng 5,4dm3.
Bài 6: Một hòn gạch có khối lượng 1,6 kg và thể tích 1200 cm3. Tính khối lượng riêng của 
hòn gạch theo đơn vị kg/m3?
Bài 7: Khi nền nhà cao hơn đường vào nhà, để dắt xe máy từ đường vào nhà một cách dễ 
dàng, ta thường dùng loại máy cơ đơn giản nào? Nêu một số trường hợp khác có dùng loại 
máy cơ đơn giản như trên . b/ Cắt sợi dây, hòn đá rơi xuống. Giải thích tại sao?